6 Δεκ 2009

Καιροί πολύφωνοι

Κάθε φωνή μου γέννηση λεπτής διαταραχής
σε τέλμα πανανθρώπινο.
Κάθε γροθιά μου, ανέκφραστη ψυχή.
Ποιός με γονάτισε, χωρίς να το θυμάμαι;
Ποιός με προσπέρασε, χωρίς να με έχει αγγίξει;
Πόσες και πόσες λέξεις θα σεριανίσουν στην αυλή μου,
θα μεγαλώσουνε, θα ανθίσουν κι ύστερα,
με βουβή ανία,
θα ξεβραστούν στις ακτές της λήθης;

Ως εδώ.
Ήρθε η ώρα
να αθροιστούν οι λεπτές διαταραχές,
ήρθε η ώρα να φτιάξει καθείς τη δική του αγορά,
χτισμένη πέτρα - πέτρα, στιβαρά και στέρια, με τις φωνές αυτών που αξίζουν.

Ήρθε η ώρα
να αδράξουν οι εύγλωττοι το λόγο και να τον στίψουν,
να μιλήσουν για αυτούς που δεν ακούγονται,
να αντιλαλήσει η φωνή της ανθρωπιάς
στα βοσκοτόπια της ανίας.

Να γίνει ο λόγος δόρυ και η πένα ακόντιο
σε ειρηνικούς αγώνες.
Πάνω και πέρα από φτωχά, γονατισμένα ήθη.
Να γίνει η αξία τ' άλογο
και ο πόθος το καμτσίκι
κι όλοι να κυνηγήσουμε με τα σκυλιά το ψέμα.

Το ψέμα που αφέθηκε και το μοσχαναθρέφουν
άντρες, γυναίκες και... ωιμέ!...
παιδιά και νέοι συνάμα.

Ως εδώ.
Κι αν μας επείσαν μόνοι μας πως είμαστε όλοι, τάχα:
ΠΟΤΕ μην το πιστέψετε. ΠΟΤΕ.
Κάθε φωνή είναι γέννηση λεπτής διαταραχής
σε τέλμα πανανθρώπινο.
Κάθε στιγμή το τέλμα σα να σείεται σιγά σιγά από μέσα.
Και κάθε τώρα που περνά, κάνει στο τέλμα κύμα.
Και κάθε κύμα που έρχεται, φέρνει στους σάπιους φόβο.
Και κάθε σάπιος που αγρυπνά, χάνει τη δύναμή του.
Κι είμαστε όλοι δυνατοί και όλοι ειρηνευτές.

Κι είμαστε όλοι όμορφοι, μες στις ασχήμιες μέσα.
Κι αγάπη είμαστε άμορφη, ψάχνει την ομορφιά της.
Κι είναι ομορφιά ο διπλανός και οι παραξενιές του.
Κι αν αγαπήσουμε ξανά, θα κάνουμε το τέλμα
ολόδροσο του ποταμού, καθάριο, άγριο ρεύμα.

Και τότε θα ανθίσουνε μες στις αυλές οι λέξεις
και θα περάσουν στα παλιά οι ψεύτικες διαλέξεις.
Ως εδώ.

5 Δεκ 2009

Άξια λόγου

Για πολλά χρόνια υπήρχε πρόβλημα με την έκφραση γνώμης. Περίοδοι πολέμων, ισχυρές συγκρούσεις μεταξύ ιδεολογικών, θρησκευτικών, οικονομικών, κομματικών, ποδοσφαιρικών αντιπάλων (η σειρά δεν είναι τυχαία). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, θίγεται ευθέως η δυνατότητα έκφρασης γνώμης, παρουσία εκφραστών της αντίθετης άποψης.

Σήμερα, φαίνεται και ισχύει ότι η πρόσβαση στην έκφραση γνώμης έγινε πραγματικότητα. Κάθε ένας μπορεί να εκφράσει τη γνώμη του. Μπορείς να μιλήσεις στην παρέα σου, στην οικογένειά σου, να διατηρείς ιστολόγιο, να φτιάξεις τον ιστοτόπο σου και να λες ό,τι θέλεις. Χωρίς ιδιαίτερες παρενοχλήσεις, με εξαίρεση ίσως σε κράτη που διατηρούν πολύ σκληρή στάση (π.χ. Κίνα) στην ελεύθερη έκφραση της γνώμης.

Παραδόξως όμως, φαίνεται ότι αυτό που άλλαξε είναι η ισχύς του λόγου. Όσο καλός ρήτορας και να είσαι, όσο έξυπνος και διορατικός, τα κείμενά σου ή τα λεγόμενά σου θα χαθούν εν μέσω μίας πληθώρας άλλων κειμένων, πιθανώς από αντιστοίχως έξυπνους και διορατικούς ανθρώπους. Γιατί πάνω από τα κείμενά σας στέκονται τα κείμενα αυτών που έχουν συστηματοποιήσει την ενίσχυση του λόγου τους: τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ναι, είναι μαζική ακόμη η ενημέρωση, καθώς δε λαμβάνει υπόψιν ιδιαιτερότητες του καθενός).

Έτσι, ενώ ο λόγος επιτράπηκε σε όλους, η πρόσβαση σε βήμα με υψηλή εμβέλεια υφίστατι έλεγχο. Στα τηλεοπτικά δρώμενα ο διαχειριστής του τηλεοπτικού χρόνου - οικοδεσπότης μπορεί, με πρόφαση τον "γνωστό περιορισμό του τηλεοπτικού χρόνου" να συντομεύσει κάθε συζήτηση κατά το δοκούν. Το ίδιο σε ραδιοφωνικές εκπομπές και περιοδικό τύπο, ο οποίος ούτως ή άλλως δεν ενδείκνυται για άμεσες συζητήσεις. Οπότε τι φαίνεται ότι έμεινε; Το Διαδίκτυο.

Στο διαδίκτυο, όμως, την μεγάλη ισχύ έχουν οι μηχανές αναζήτησης. Το πλήθος των υπαρχουσών σελίδων στο διαδίκτυο καθιστά δυνατή την εύρεση μίας σελίδας κατ' εξοχή εφόσον η τελευταία βρίσκεται στα αποτελέσματα κάποιας μηχανή αναζήτησης. Όμως, σύμφωνα με έρευνες, ήδη το 2οο2 (Jansen2006) το 72% του κόσμου δεν έβλεπε καν τα αποτελέσματα της 2ης σελίδας στις μηχανές αναζήτησης. Με άλλα λόγια, αν μία μηχανή αναζήτησης εμφανίσει το κείμενό μου στην 3η σελίδα αποτελεσμάτων (μια διόλου ευκαταφρόνητη θέση) σήμερα για οποιοδήποτε ερώτημα, η πιθανότητα να διαβαστεί το κείμενο είναι σχεδόν 10% (δείτε και http://www.accuracast.com/search-daily-news/seo-7471/first-page-listings-on-google-even-more-important/). Κατά συνέπεια, ο πόλεμος για τις πρώτες θέσεις είναι δύσκολος.

Ακόμη χειρότερα, έρευνες δείχνουν (Cho2004) ότι νέες σελίδες βρίσκουν δύσκολα το δρόμο τους στις υψηλές θέσεις των μηχανών αναζήτησης, έναντι σελίδων που είναι ήδη γνωστές. Άρα, η αδράνεια της προβαλλόμενης πληροφορίας στις τάξεις του Διαδικτύου φαίνεται να δυσκολεύει τις νέες φωνές.

Και πώς μπορούμε να αλλάξουμε αυτή τη ροή της πληροφορίας;
  • Μιλήστε σε φίλους και γνωστούς για κείμενα που θεωρείτε ότι αξίζουν. Αν στέλνει ο καθένας τα αξιόλογα (και καλά τεκμηριωμένα) πράγματα σε άλλους, πολύ σύντομα οι φωνές ακούγονται.
  • Αν έχετε ιστοτόπο, υποδείξτε τα αξιόλογα κείμενα με συνδέσμους.
  • Αν χρησιμοποιείτε προγράμματα κοινωνικής δικτύωσης, μπορείτε να τα προτείνετε εκεί.
  • Αν χρησιμοποιείτε προγράμματα ανταλλαγής σελιδοδεικτών (bookmarks), όπου μπορείτε να προτείνετε ή να αξιολογήσετε σελίδες, κάντε το.
Πάνω από όλα όμως:
Επικοινωνήστε με τον ιδιοκτήτη της σελίδας, ή αφήστε του σχόλια, για να γνωρίζει ότι αυτό που κάνει αξίζει.

Στην επιστήμη σήμερα συναντούμε τον όρο "σοφία του πλήθους" (http://en.wikipedia.org/wiki/The_Wisdom_of_Crowds), που είναι ένα πολύ ενδιαφέρον φαινόμενο. Σας δίνω το χρόνο σας, ώστε να διαβάσετε σχετικά, και θα επιστρέψω δριμύτερος. Δώστε προσοχή στα προαπαιτούμενα για να λειτουργήσει η σοφία του πλήθους.


Χάρηκα με αυτόν το διαδικτυακό μονόλογο. Ευελπιστώ σύντομα να γίνει διάλογος.
Και επειδή οι σκέψεις όταν ρέουν στο χαρτί με σοβαρότητα, δεν υποδεικνύουν τι συναισθήματα κρύβονται πίσω από τη γένησή τους, τα συναισθήματα θα τα υποδείξω αμέσως μετά σε μία νέα ανάρτηση.

Να είστε καλά.

Αναφορές

Jansen, B. J., & Spink, A. (2006). How are we searching the World Wide Web? A comparison of nine search engine transaction logs. Information Processing & Management, 42(1), 248-263. doi: 10.1016/j.ipm.2004.10.007


Cho, J., & Roy, S. (2004). Impact of search engines on page popularity. In Proceedings of the 13th international conference on World Wide Web (pp. 20-29). New York, NY, USA: ACM. doi: 10.1145/988672.988676