31 Δεκ 2010

Ευχές

Θέλω με αυτήν την ανάρτηση να σας ευχηθώ για το αύριο, για κάθε αύριο. Να ευχηθώ αγάπη στη ζωή μας, κατανόηση, ευαισθησία, με όλο της το κόστος, ελευθερία, με όλη της την ευθύνη.

Και να μην ξεχνάμε τους ανθρώπους μας. Να μην ξεχνάμε ότι δεν υπάρχει άνθρωπος ανεπηρέαστος, δεν υπάρχει άνθρωπος ανίκητος, αλώβητος, ανυπέρβλητος. Οι πιο δυνατοί άνθρωποι είναι αυτοί που αντέχουν να ξανασηκωθούν μετά τις μεγαλύτερες πτώσεις. Εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να τους δίνουμε λόγο να ξανασηκωθούν. Γιατί αν δεν τους δώσουμε, μπορεί να μην ξανασηκωθούν. Και ο κόσμος γίνεται πιο φτωχός όταν χάνονται οι πιο αποφασισμένοι αγωνιστές του.

Θα πιώ απόψε στο όνομα της έγερσης. Στην έγερση συνειδήσεων, ηθών, χεριών και κεφαλιών, στον ξεσηκωμό της σάρκας και της σκέψης, στην ανέγερση ονείρων και πραγματικότητας. Στην υγειά μας.

29 Δεκ 2010

Χρέος

Συχνά παρατηρούμε με σκεπτικισμό ανθρώπους που δείχνουν μία εμφανή προσήλωση σε ασχολίες που στα μάτια μας μπορεί να φαίνονται και ελάσσονες: ένας παππούς που ποτίζει τα φυτά με παροιμιώδη συνέπεια, ένας φούρναρης που έχει ακριβώς την ίδια ώρα έτοιμο το ψωμί κάθε μέρα, ένας επιστήμονας που ξεκινά κάθε πρωί να διαβάζει ένα νέο κείμενο για την επιστήμη του. Και κάθε φορά μας βγαίνει φυσικό να νουθετήσουμε τον αποκλίνοντα, να του υποδείξουμε τις αξίες της ζωής: της δικής μας ζωής.

Και κάνοντας αυτό ξεχνάμε μία λέξη που διαμόρφωσε ζωές και ζωές: το χρέος.
Συνήθως το χρέος το προβάλλουμε ως κοινωνική υποχρέωση, οικογενειακή δέσμευση, ατομικό περιορισμό. Και λέμε ψέματα.

Το χρέος είναι η ανάσα της πράξης, είναι η χορδή στο τόξο της ζωής, είναι η σκανδάλη στο πιστόλι της έκφρασης. Το χρέος δε μεταφέρεται, δε δωρίζεται, δεν ορίζεται, δεν ξεχνιέται, δεν ξεπερνιέται. Είναι εκεί, σαν τον παράφορο έρωτα κι αντιπαλεύει ό,τι κάνεις. Είναι εκεί σαν τον παράφορο έρωτα και σου δίνει δύναμη να κουνήσεις τα σύμπαντα. Το νιώθεις με κάθε χτύπο της καρδιάς σου, το νιώθεις να ορίζει τον χτύπο της καρδιάς σου. Το νιώθεις να βροντάει μέσα στα στήθια σου να ξεφύγει όταν κοιμίζεις την ψυχή σου, το νιώθεις να ξεσπά με τα δάκρυά σου τις πολύτιμες εκείνες στιγμές που τα σπλάχνα σου αγγίζουν ευλαβικά τις πόρτες της καρδιάς σου.

Ο άνθρωπος που έχει χρέος το ανακαλύπτει με μύριους τρόπους. Είναι σαν όλα να τον οδηγούν στο χρέος και όλα να τίθενται εμπόδια. Κάθε σκέψη του δείχνει το επόμενο βήμα και κάθε πράξη του θυμίζει ότι πρέπει να προχωρήσει κι άλλο. Ακόμη πιο πέρα, ακόμη πιο δυνατά, ακόμη πιο πονεμένα, ακόμη πιο ακριβά, ακόμη, ακόμη. Κι όλες οι προσδοκίες γίνονται ανάγκες, όλες οι επιθυμίες ελπίδες και όλες οι μέρες στιγμές, όταν στοχεύεις στο χρέος σου.

Κι όταν δοκιμάζεις να ξεφύγεις είναι σα να ξεριζώνεις την ψυχή σου, που απελπισμένη κρατιέται στο σώμα σου, τρέμοντας να το αφήσει κούφιο, κενό κουφάρι. Και παγώνουν τα μέσα σου, και έρχεται μία ολοβρώμικη απάθεια και θρονιάζεται στο θρόνο της ψυχής σου. Κι έτσι για λίγο νιώθεις ότι το χρέος σε άφησε... Για λίγο μόνο... Γιατί, βήμα βήμα, μέρα τη μέρα, τα νιώθεις τα σύγνεφα που μαζεύονται στα φυλλοκάρδια σου. Και τα νιώθεις να μαυρίζουν και να φορτώνονται με θλίψη και προσδοκία και ανάγκη και πόνο, και μυρίζει το χώμα της καρδιάς σου ξηρασία και κλαίνε τα όνειρα και οδύρονται χωρίς νερό, χωρίς επιθυμιά, χωρίς ορίζοντα. Και πολλαπλασιάζονται τα σύγνεφα, και θεριώνουν και μεγαλώνει ο ουρανός μέσα σου και ξεβολεύει την απάθεια. Και τρέμει ο θρόνος όλο και πιότερο και ραγίζει ο πάγος, και να που ουρλιάζουν πιότερο τα όνειρα, και πονάς. Και αρχίζουν να ματώνουν τα μέσα σου και τα μάτια σου γίνονται ανήσυχα και οι σκέψεις σου συφοριασμένες και τα χέρια σου άπληστα, τα πόδια σου κουρασμένα και το στόμα σου στεγνό.

Και όλα ξεσπούν με την πρώτη αστραπή.

Κι έρχονται θύμισες στο μυαλό σου από τότε που πρωτόνιωσες το χρέος, κι έρχονται και αράζουν μπροστά σου οι θυσίες και οι πόνοι. Και σε κοιτούν κατάματα να δουν αν θα φανείς αντάξιός τους. Και κάνει μέσα σου θύελλα, αλυχτάνε τα όνειρα γιατί μείναν φυλακισμένα για πολύ και σκίζουν το κορμί σου από μέσα και ξεριζώνουν συθέμελα το θρόνο της απάθειας να βρουν ψυχή.
Και γίνεται θεριό ο ουρανός και βρυχάται να ξυπνήσει τα έγκατα του είναι σου, να γεννηθεί νέα ψυχή από τις στάχτες της παλιάς, κι είναι ο πόνος αδυσώπητος.

Κι όλα γιορτάζουν με την πρώτη σου πράξη.

Το χρέος έρχεται πάλι να ανασάνουν οι πράξεις, γεμίζει ο τόπος με τα μπουμπουνητά της έκφρασης, φεύγει, πετά το βέλος της ζωής και περνά πάνω από τα γνώριμα χωράφια της ελπίδας σε ανοιχτούς ορίζοντες. Και γεννοβολά η ψυχή σου αρώματα και χρώματα και όνειρα όμορφα, σαν παιδικά. Και τα μάτια σου εστιάζουν και οι σκέψεις σου παίρνουν μορφή και σχήμα και τα χέρια σου πιάνουν, τα πόδια σου τρέχουν και το στόμα σου τραγουδά.

Και είναι αυτό το χρέος: είναι δικό μας, απαράμιλλο, αναπόφευγο, μοναδικό και ακατάληπτο. Είναι σκαμμένο και χαραγμένο, παράλογο και υπέροχο, πάντα ένα βήμα μπροστά και πάντα μια ανάσα από εμάς, ανεξόφλητο και αεικίνητο. Κι είναι ο δρόμος ένας: να μην ξεχνάμε. Κάθε στιγμή ένα βήμα πιο κοντά, και ένα λυγμό πιο πέρα, για να είναι το χρέος ουσία ζωής και ελευθερίας ναός. Να είναι το χρέος ύπαρξη και ζωή ζώσα.

3 Δεκ 2010

Προσφορά

Υπάρχει, σε εποχές κρίσης, μία πληθώρα αγαθών σε έλλειψη που κανείς δε φαίνεται να προσέχει. Και το όφελος από την διάθεση αυτών των αγαθών είναι τέτοιας κλίμακας που τα κέρδη μπορούν να είναι μυθικά. Σήμερα αποφάσισα να μοιραστώ το επενδυτικό μου μυστικό, με τους λίγους ανθρώπους που θέλησαν να διαβάσουν αυτό το μήνυμα.

Κατανόηση, στήριξη, ανοιχτομυαλιά, ολιστική οπτική.

Κατανόηση στα ανθρώπινα λάθη και πάθη, κατανόηση της απάτης των προβαλλόμενων προτύπων, κατανόηση της πραγματικότητας που βρίσκεται πέρα από το οπτικό μας πεδίο.

Στήριξη των ανθρώπων που σωριάζονται γύρω μας, μεταφορικά ή κυριολεκτικά, στήριξη αυτών που προσπαθούν και το αξίζουν, στήριξη των προσπαθειών που το αξίζουν. Στήριξη αξιών απέναντι στην ισοπέδωση, στήριξη προτύπων απέναντι στη μαζοποίηση. Στήριξη στην πίστη, απένταντι στην απελπισία.

Ανοιχτομυαλιά σε αλλοεθνείς, αλλόθρησκους, αλλόμορφους, που είναι όλοι συνάνθρωποι. Ανοιχτομυαλιά σε άλλες ιδέες, όσο οπισθοδρομικές ή προοδευτικές ή ασύδοτες κι αν μας φαίνονται. Ανοιχτομυαλιά για να ενσταλαχθεί, φιλτραρισμένη, η όποια χρήσιμη γνώση βρεθεί στο διάβα μας είτε ως θετικό, είτε ως αρνητικό παράδειγμα.

Ολιστική (ή συνολική) οπτική της πραγματικότητας, για να μη δίνουμε περισσότερο βάρος σε προβλήματα φτιαχτά και νοθευμένα, ολιστική οπτική για να μην νιώθουμε περισσότερο βάρος από πράγματα που μας παρουσιάζουν ως καταστροφικά, όταν η ζωή μας μπορεί να μη στηρίζεται σε αυτά. Καθολική άποψη των πραγμάτων, χωρίς να χανόμαστε στις λεπτομέρειες που απειλούν να μας βγάζουν από το δρόμο μας, σαν πινακίδες νέον σε νυχτερινή εθνική οδό.

Το καλύτερο με αυτά τα αγαθά είναι ότι θα είναι μονίμως σε ζήτηση. Το καλύτερο με αυτά τα αγαθά είναι ότι είναι στο χέρι μας να τα παράγουμε. Δεν είπα ότι είναι εύκολο, αλλά κάποια πράγματα αξίζουν πολύ να αγωνίζεσαι για αυτά. Και αξίζει να γίνει στόχος μας πρώτιστος να γίνουμε καλύτεροι μέσα σε τέτοιους αγώνες. Γιατί ο στόχος είναι εκεί που ο ορίζοντας της πραγματικότητας συναντά τον ουρανό του ονείρου.

10 Νοε 2010

Ζωή ανθρώπινη

Κάθε άνθρωπος είναι η άσβηστη φλόγα της ελπίδας. Κάθε ζωή είναι η έκρηξη της έκπληξης, της δυνατότητας και της αχαλίνωτης ελευθερίας του να είσαι μοναδικός. Κάθε γέννηση είναι το πανηγύρι ενός αλλιώτικου αύριο, η υπόσχεση για αλλαγή, η σφραγίδα της εξέλιξης.

Κι όμως, κάθε μέρα χιλιάδες παιδιά τελειώνουν τη ζωή τους, χωρίς ποτέ να μάθουμε τι θα μπορούσαν να είναι.Η παιδική θνησιμότητα μετρά εκατομμύρια θύματα κάθε χρόνο. Κάθε θάνατος παιδιού, είναι μία ελπίδα λιγότερη στη γραμμή της ιστορίας. Και οι γονείς μπορούν να πουν πολύ περισσότερα για το τι σημαίνει ένα παιδί. Και πολύ περισσότερα δεν μπορούν να τα πουν.

Υπάρχουν όμως κι άλλοι θάνατοι. Αναλύουμε τον κόσμο συχνά και μιλάμε για νέους χωρίς ελπίδα, για γενιές χωρίς όραμα, χωρίς σκοπό, για παιδιά νεκρά στην ψυχή. Και βγάζουμε εύκολα αυτά τα συμπεράσματα, χωρίς να ακούσουμε τους ψίθυρους των παιδιών στις πλατείες. Χωρίς να ακούσουμε τα τραγούδια που τραγουδιούνται στις παρέες και στα πάρκα. Και χωρίς να θυμηθούμε πως, κι εμείς, στα ίδια χνάρια κινηθήκαμε τα χρόνια που νιώθαμε παιδιά: στα χρόνια εκείνα που η σκέψη του θανάτου ήταν μακριά μας, και η ζωή κατάσαρκα πιασμένη. Και πάνω από όλα, κατηγορούμε τους νέους μας, αντί να τους δώσουμε όραμα, να τους δώσουμε φτερά, να τους ανοίξουμε δρόμο. Και πριν από όλα, νομίζω, ότι πρέπει να τους μιλήσουμε για την αξία της ζωής.

Στο χρόνο που μου δόθηκε μέχρι σήμερα, έμαθα νωρίς ότι η αξία των πραγμάτων ορίζεται με βάση τη μοναδικότητά τους. Επίσης, έμαθα ότι κάτι γίνεται μοναδικότερο όταν το πληρώνεις με χρόνο και με αφοσίωση. Και μόνο έτσι. Και έμαθα, επίσης, ότι η απώλεια είναι η εξαργύρωση της αξίας των πραγμάτων στην τράπεζα του μυαλού.

Ας μιλήσουμε τώρα για την αξία της ζωής. Σκεφτείτε πώς γίνονται οι φίλοι, πώς ανατρέφονται παιδιά, πώς συντάσσονται διατριβές, πώς χτίζονται σπίτια, πώς ζωγραφίζονται ζωγραφιές, πώς γράφονται μελωδίες και πώς οργώνονται χωράφια. Και σκεφτείτε ότι, όλα αυτά, είναι απλώς κομμάτια μίας ζωής.

Σκεφτείτε πόσα όνειρα συντροφεύουν ανθρώπους εφ' όρου ζωής, πόσοι άνθρωποι συναγωνίζονται στα πλαίσια μίας σχέσης αγάπης, πόσες ελπίδες χρειάστηκαν δεκαετίες και μυριάδες ανθρώπων για να γίνουν πραγματικότητα. Και σκεφτείτε ότι, όλα αυτά, είναι απλώς κομμάτια πάνω στα οποία στηρίζεται κάθε αυριανή ζωή.

Και σκεφτείτε ότι όλα αυτά θα ήταν αλλιώτικα αν ένας άνθρωπος από όλους αυτούς είχε πράξει διαφορετικά.

Και όλα αυτά είναι ένα δείγμα της αξίας της ζωής της ανθρώπινης. Της δικής μας ζωής.

17 Οκτ 2010

Όταν κάνω λάθος

Στη ζωή μου έπραξα και πράττω τόσα πράγματα λάθος που το μόνο που εύχομαι ήδη είναι κάποτε να με συγχωρήσουν οι απόγονοί μου. Όμως μέχρι σήμερα δύο πράγματα προσπαθώ να θυμάμαι:
  • ακόμη και ο μεγαλύτερος εγκληματίας μπορεί να πει την αλήθεια και πρέπει να είμαι έτοιμος να την ακούσω.
  • το πράγμα που κάνει τα μεγαλύτερα λάθη να φαίνονται πταίσματα, είναι όταν ο άνθρωπος που έκανε το λάθος προσπαθεί να πείσει άλλους να τον ακολουθήσουν.
Νιώθω όλο και περισσότερο ότι ο ωχαδελφισμός και η νωχελικότητα, η ημιμάθεια και  η έλλειψη σεβασμού κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Και τότε ξέρω ότι ήρθε η ώρα να δράσει κανείς.

Με αφορμή τα παραπάνω, θα μιλήσω για ένα θέμα που έγινε πόλος δράσης και τείνει να αγιοποιηθεί στους κόλπους των αγωνιστών: ο "αγώνας" για το τσιγάρο. Ας μιλήσουμε λοιπόν, όσο γίνεται, λογικά και τεκμηριωμένα για τους μύθους που εμφανίστηκαν στα πλαίσια αυτών των διεκδικήσεων. Γιατί δε με ενοχλούν οι καπνιστές, αλλά δε θα πάψει να με ενοχλεί ποτέ η υποκρισία και η προσπάθεια για αναγωγή μύθων σε επιχειρήματα.


Οι μύθοι, λοιπόν:
- "Το δικαίωμα στο κάπνισμα": Πουθενά δεν έχει θεσπιστεί το δικαίωμα αυτό, όπως και το δικαίωμα στο αλκοόλ, τη λήψη ναρκωτικών ουσιών, ή το δικαίωμα στο θάνατο από χοληστερίνη, γιατί δεν αποτελεί δικαίωμα. Το τσιγάρο είναι ένα αμιγώς καταστροφικό προϊόν και, εφόσον το κάπνισμα γίνεται σε δημόσιο χώρο, επηρεάζει και άλλους ανθρώπους. Γιατί να πρέπει να πείσουμε ότι υφίσταται τέτοιο δικαίωμα; Γιατί να μη δεχτούμε απλώς την καταφανή αλήθεια ότι σε δημόσιο χώρο δεν πρέπει να καπνίζεις, γιατί επηρεάζεις τους γύρω σου; Και εγώ έχω χιλιάδες αδυναμίες και μειονεκτήματα. Πρέπει να πείσω τους υπολοίπους ότι η βουλιμία ή η λαγνεία μου, ή ο εθισμός μου στο αλκοόλ είναι δικαίωμα και χρήζει υπεράσπισης;

- "Η κατάργηση του καπνίσματος": Πολλοί φαίνονται να πιστεύουν - και δίκαια - ότι το κράτος δε νοιάζεται για την υγεία μας. Και φέρονται να υποστηρίζουν απαγόρευση του τσιγάρου ολοκληρωτικά, αντί για την απαγόρευση του καπνίσματος σε μερικούς χώρους. Γιατί λοιπόν δε διεκδικούν αυτήν την απαγόρευση; Γιατί φέρονται υποκριτικά όσο και το κράτος που τους ενοχλεί, και φέρουν την ανηθικότητα του κράτους ως δικαιολογία στη δική τους αδυναμία; Και γιατί υποστηρίζουν ότι η κατάργηση θα ήταν δεκτή, όταν δεν αποδέχονται να μην καπνίζουν σε δημόσιους χώρους;
Όσον αφορά στο γιατί δεν απαγορεύεται και το αλκοόλ: είμαι έτοιμος να τους βοηθήσω να το προσπαθήσουμε. Αν λοιπόν θεωρούμε όλοι ότι ο δίκαιος αγώνας για την υγεία περιλαμβάνει και αυτό και το τσιγάρο, ας το προσπαθήσουμε. Χωρίς άλλες δικαιολογίες, υπεκφυγές και ρητορείες.

- "Το ποσοστό των καπνιστών": Όχι, οι καπνιστές δεν είναι περισσότεροι από τους μη καπνιστές. Δείτε εδώ (2010) και εδώ (2006) για σχετικά στατιστικά. Συνοπτικά στην Ελλάδα, οι καπνιστές είναι το 37,6% (περίπου 1 στους 3).

- "Τι συμβαίνει στην Ευρώπη σχετικά με το κάπνισμα;" και "Πουθενά δεν εφαρμόζονται τα μέτρα": Δείτε εδώ και εδώ για αναφορές σχετικά με το τι συμβαίνει στην Ευρώπη.
Αλλά τι μας νοιάζει τι κάνουν οι Ευρωπαίοι; Είναι οι θεοί μας και δεν μπορούμε μόνοι μας να κρίνουμε το σωστό και το λάθος; Το θέμα είναι εμείς αν θεωρούμε σωστό κάτι που εμείς καλούμαστε να θεσπίσουμε, ακολουθήσουμε και επιβάλλουμε στον εαυτό μας. Τι μας λέει το γεγονός ότι στην Αγγλία τηρούν τα μέτρα και στο Βέλγιο όχι τόσο; Τι θέλουμε να είμαστε; Βέλγοι, Άγγλοι, ή αυτόνομοι νοήμονες;


- "Μείωση τζίρου για τα κέντρα διασκέδασης εξ' αιτίας της απαγόρευσης": Δηλαδή, σα να λέμε το 62% των μη καπνιστών δεν είναι ικανό να γεμίσει τα καφέ, τα εστιατόρια και τα άλλα κέντρα διασκέδασης. Επίσης, δεν μπορεί ο μαγαζάτορας να προσφέρει καμία άλλη υπηρεσία, που να κάνει έναν καπνιστή να ανεχθεί να καπνίζει απέξω.

Διάβασα κάπου ότι στην ΕΕ εμφανίστηκε μείωση 25% του τζίρου. Με βάση ποια μελέτη; Γιατί δε βρήκα καμία αναφορά; Η μόνη σχετική αναφορά με μεγάλα νούμερα που είδα ήταν εδώ, όπου η ένωση ιδιοκτητών μπαρ και εστιατορίων υποστήριξε (δεν αναφέρονται άλλα στοιχεία) ότι 15% των καταστημάτων που εφάρμοσαν το μέτρο είδαν μεγάλη μείωση. Τα υπόλοιπα 85%; Και πώς διασφαλίζεις ότι όντως η πτώση οφειλόταν στο μέτρο;

Αντιθέτως σε αναφορά του 2007 στην Αμερική (WASHINGTON STATE DEPARTMENT OF REVENUE) δηλώνεται στον τίτλο ότι "η απαγόρευση του καπνίσματος έχει ελάχιστη επίδραση στο εισόδημα μπαρς και ταβερνών". Μη με πιστέψετε, διαβάστε το.
Επίσης, εφόσον λένε ότι δεν τηρείται το μέτρο στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, γιατί λένε ταυτόχρονα ότι η μείωση τζίρου οφείλεται στην απαγόρευση; Κάτι από όλα είναι μύθος. Δείτε περισσότερα στη σχετική σελίδα της Wikipedia, αλλά μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε και τις αρχικές αναφορές.

Και επίσης, γιατί κανείς δε λαμβάνει υπόψιν το γεγονός ότι μπορεί να χάνεις μη καπνιστές πελάτες, από την εμμονή σου να γίνεις καπνιζόντων; Γιατί δεν αναγνωρίζουμε ως δυνητικό πελάτη μία οικογένεια (καθώς πολλοί γονείς δε θα πάνε με μικρά παιδιά σε μέρος με καπνιστές); Και τι να πουν οι άνθρωποι με άσθμα ή άλλες παθήσεις;

- "Ας δίνεται η επιλογή να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, σε μέρη που είναι προαιρετική η συνύπαρξη των ανθρώπων": Τι θα πει "προαιρετική η συνύπαρξη"; Γιατί ένας εργαζόμενος που δουλεύει σε εστιατόριο καπνιζόντων να καταστρέφει την υγεία του; Και δεν υπάρχει ποσό που να αντικαταστήσει την υγεία - για να προλάβω παρατηρήσεις του τύπου "ας παίρνουν επίδομα". Η βασική διαφορά του επαγγέλματος εδώ από τη δουλειά, π.χ., του αμμοβολέα, είναι ότι εδώ υπάρχει ένας πολύ εύκολος τρόπος να μην πάθει κανείς ζημιά και να μη στερηθεί κανείς τα δικαιώματά του: ας καπνίζουμε εκτός των κλειστών χώρων, φίλοι καπνιστές. Και όλοι θα είναι ικανοποιημένοι.

- "Σε λίγο θα απαγορέψουν και τα φαγητά που προκαλούν παχυσαρκία...": Θα θυμίσω κάτι που έχω πει παλαιότερα. Τα αναλογικά επιχειρήματα, όπως αυτό, δεν έχουν κανένα νόημα. Επίσης είναι μία τελείως ανυπόστατη υπόθεση, χωρίς κανένα στοιχείο. Τέλος, αφού τώρα καλούμαστε να κρίνουμε μόνο το θέμα του καπνίσματος, αυτές οι παρατηρήσεις δεν είναι παρά ρητορείες και αποπροσανατολίζουν χωρίς να δίνουν καμία απάντηση.

Για να κλείσω αυτήν την κουραστική παράθεση αντεπιχειρημάτων θα πω ένα πράγμα: ευχαριστώ όλους τους φίλους και γνωστούς καπνιστές που σέβονται τους γύρω τους. Ευχαριστώ όλους αυτούς τους μη καπνιστές που βγαίνουν έξω για να κάνουν παρέα στους φίλους τους όταν καπνίζουν.

Δεν υπάρχει νόμος που να διασφαλίζει τον αλληλοσεβασμό και την κατανόηση. Και θεωρώ ότι υπάρχουν πολύ ουσιαστικότεροι αγώνες από τον αγώνα για τη διαιώνιση μίας καταστροφικής συνήθειας. Μιας συνήθειας που σκοτώνει συνεχώς εμάς και απειλεί και τα παιδιά μας. Ας σεβαστούμε ο ένας τον άλλον και ας διεκδικήσουμε από κοινού ένα κόσμο όπου καμία βιομηχανία σαν αυτή του καπνού δε θα έχει χώρο.

Διεκδικώντας

Αυτό το βήμα του ιστολογίου προσπαθώ να το χρησιμοποιώ με φειδώ και προσοχή. Προσπαθώ να γίνεται η γραφή μου το δάκτυλο που θα υποδείξει με τον ενθουσιασμό του νεογνού τα θαύματα της ζωής. Σήμερα όμως θέλω, και χρειάζομαι, να μοιραστώ σκέψεις για διεκδικήσεις και αγώνες. Να μιλήσω για το πώς φτάνουμε από ανάγκη να γινόμαστε αγωνιστές και για το πώς υπάρχουν άνθρωποι που, με την πρόφαση του αγώνα, προωθούν τα προσωπικά τους συμφέροντα.

Έχω τη χαρά και την τύχη να βρίσκομαι σε μία Ελλάδα που μελετάει την όψη της στον καθρέφτη, μετά από χρόνια άρνησης, τελματώδους αυταρέσκειας και δυσαρέσκειας. Δε θα κρίνω τους λόγους που την ανάγκασαν να το κάνει, γιατί θεωρώ ότι ακόμη και λάθος αφορμές μπορούν να οδηγήσουν σε προσωπικό κέρδος. Έτσι κι εδώ, ψέματα, πομφόλυγες (κατά κόσμον φούσκες) και μακρο-οικονομικά συμφέροντα μας έκαναν να καταλάβουμε ότι η ανηθικότητα βλάπτει σοβαρά τους πάντες: συμμετέχοντες και παριστάμενους.

Από τα γεγονότα και τους ισχυρισμούς που φροντίζουν να φθάνουν κάθε μέρα στην πόρτα της αντίληψής μας και να μας γεμίζουν αβεβαιότητα, γεννήθηκε η ανάγκη για μάχη και αντίδραση σε ό,τι θεωρούσαμε άδικο. Ήταν η ίδια τάση που μέχρι τώρα (ακόμη και τώρα) χαρακτηρίζαμε γραφικότητα. Και ύστερα καταλάβαμε γιατί πρέπει να αγωνίζεσαι, με το δικό σου τρόπο, όταν αδικείσαι. Και ύστερα καταλάβαμε (αλήθεια, καταλάβαμε;) γιατί πρέπει να χρησιμοποιείς τα θεσμικά όργανα προστασίας σου, στο σύστημα που διαβιώνεις.

Σε έναν συρφετό παραβιάσεων δικαιωμάτων και την εσωτερική ανασφάλεια που αυτός προκαλεί, οι άνθρωποι φάνηκαν να κερδίζουν πάλι μία μαχητικότητα που είχε ατονίσει. Σύντομα, όσο και άλλοι άνθρωποι θα πιέζονται, η μαχητικότητα αυτή θα γίνει ανάγκη, από επιλογή.

Τότε, ο βασικός αντίπαλος του μαχόμενου είναι ο αποπροσανατολισμός.
Ο αγώνας για διασφάλιση του κράτους προνοίας, αντικαθίσταται ή υπονομεύεται από διεκδικήσεις μεμονωμένων κοινωνικών ομάδων. Οι πολίτες δέχονται (και ανέχονται) μερική ενημέρωση και η εικόνα του προβλήματος γίνεται επαρκώς θαμπή, ώστε να μειώσει την δυνατότητα αντίδρασης. Εκπρόσωποι κλάδων βγαίνουν κραυγάζοντας (άλλοτε δίκαια και άλλοτε άδικα) για τα δίκαιά τους. Πολλές φορές όμως τα διεκδικούμενα δεν είναι δίκαια. Είναι απλώς κεκτημένα που υπονομεύουν την ισονομία και τη δικαιοσύνη, ή είναι απλώς η αισχροκέρδεια που δε θέλει να περιοριστεί.

Παραθέτω εδώ μερικές συμβουλές, που θεωρώ ότι διευκολύνουν να αποφύγουμε την ανάμειξη των δικαίων και των αδίκων. Οι συμβουλές αυτές δεν έχουν σκοπό να διαψεύσουν τα λεγόμενα κάποιων ανθρώπων, αλλά να δώσουν μερικές εύκολες ερωτήσεις που μπορούν να τεθούν, ώστε να μην σκιάζεται η αλήθεια από εντυπώσεις.

Όταν κάποιος μιλάει για κρίση στον κλάδο του και αναφέρεται σε ποσοστιαία μείωση τζίρου, δε μας προσδιορίζει ποιός ήταν ο τζίρος πριν και αν, παρά τη μείωση, διατηρεί κερδοφορία ο κλάδος. Επίσης, δε μας λέει τίποτε για το αν τα τελευταία χρόνια αισχροκερδούσε εις βάρος των συμπολιτών του.

Όταν οι επιχειρηματίες μιλούν για απολύσεις λόγω μείωσης κέρδους, δεν προσδιορίζουν γιατί τα κέρδη των προηγουμένων ετών (εφόσον υπήρχαν) δεν χρησιμοποιούνται για να διασφαλίσουν τους εργαζόμενους. Επίσης, δεν προσδιορίζουν αν μείωση κέρδους σημαίνει έλλειμμα.

Όταν οι τράπεζες μιλούν για υποστήριξη από το κράτος, εν μέσω κεφαλαιοκρατίας, δεν περιγράφουν γιατί πρέπει να είναι οι μόνες επιχειρήσεις που τις προστατεύει το κράτος από κλείσιμο, χρεώνοντας τους πολίτες.
Τέλος, κλάδοι που ζητούν να "ανοίξουν οι κάνουλες" των δανείων αδιαφορούν πλήρως για το ότι αυτά τα δάνεια είναι τα ίδια που συντρίβουν οικονομικά οικογένειες και επιχειρηματίες.

Όταν ένας κλάδος, ένας οργανισμός ή ένας άνθρωπος δηλώνει ότι αρνείται να υπόκειται στον ίδιο φορολογικό έλεγχο που υπόκειται όλη η υπόλοιπη κοινωνία και το θεωρεί κεκτημένο, δηλώνει ευθαρσώς ότι θέλει να συνεχίσει να παρανομεί εις βάρος των υπολοίπων. Αυτή η πρακτική καταστρατηγεί την ισονομία και δείχνει πόσο εύκολο είναι συντεχνίες και ομάδες που μπορούν να ασκήσουν πολιτική πίεση, μπορούν να καταστήσουν "δικαίωμα" την ολιγαρχία και την μεροληψία του νόμου.

Όλες οι "αγωνιστικές" ανακοινώσεις που καθημερινά προβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης, χωρίς να δίνουν την πλήρη εικόνα της πραγματικότητας, δημιουργούν εντυπώσεις. Και μέσα σε αυτό τον κυκεώνα των πληροφοριών, ο αγώνας για τα δικαιώματα εκφυλίζεται στον αγώνα της συντεχνιακής επικράτησης. Στο χέρι μας είναι να ζητάμε παραπάνω, μαθαίνοντάς τα από πρώτο χέρι, ρωτώντας και αναζητώντας. Τότε και μόνο τότε η διάκρισή μας θα καταφέρει να δει την ηθική πίσω από την οικονομική κρίση. Τότε και μόνο τότε θα είναι οι αγώνες, αγώνες κοινωνικοί και ανθρωπιστικοί. Τότε και μόνο τότε, θα μπορούμε να επιλέξουμε ποιοί αγώνες γίνονται για να θολώσουν και ποιοί για να καθαρίσουν το κοινωνικό τοπίο.

29 Μαΐ 2010

Φωτιές

Κανείς δεν ξέρει τις φωτιές,
κανείς δεν ξέρει.
Τις άσβηστες φωτιές που καίνε μέσα μας.
Τις άσβηστες αγάπης μνήμες.
Τις άγουρες εκρήξεις των ματιών, τα φλογισμένα χείλη και
τα υψωμένα νικητήρια χέρια.

Κανείς δεν ξέρει τις πηγές,
κανείς.
Αστείρευτες πηγές της δύναμής μας,
ολόδροσα νερά νέας ζωής.
Ολόδροσα νερά, της μιας ζωής
που μας χαρίστηκε να ζήσουμε.
Δίχως αντάλλαγμα, όπως εμείς ορίσουμε, εμείς.

Κανείς δεν ξέρει τις κραυγές
κανείς δεν ξέρει τις κραυγές μας πως θα ακούσει.
Κραυγές και γέλια
κι ουρανός καθάριος
που μέσα στις πιο λευκές στιγμές
με τα δικά μας χρώματα θα βάψουμε,
τα άπληστα μάτια μας να ξεδιψάσουν στο όνειρο
που εμείς θα ζωγραφίσουμε.


Γυρνάω.
Γυρνάω και μαζί μου οι φίλοι μου.
Τρέμετε εχθροί μου. ΤΡΕΜΕΤΕ.
Κάθε στιγμή μου είναι ακριβή και θα την στίψω
και θα γευτώ τη γεύση της
γιατί η μάνα μου με διατάζει με τη ζωή που μου 'δωσε.
Γιατί ο πατέρας μου μού άνοιξε το δρόμο
με το αίμα του και τα δάκρυα που δε χυθήκανε ποτές σε κοινή θέα.
Γιατί τα αδέλφια μου, όλοι εσείς που βλέπουμε τον ίδιο ήλιο,
ή ονειρευόμαστε πατώντας στα ίδια χώματα
ή κλαίμε για τους ίδιους πόνους,
ή τραγουδάμε τις ίδιες προσευχές,
μου δίνουν λόγο,
μου δίνουν αιτία κι αφορμή,
μου δίνουν αύριο.

Γυρνάω.
Και θα χτυπήσω ό,τι κακό γεννάω
με καλό.
Και θα καλύψω με το σώμα και το πνεύμα μου,
βρώμικες ασπίδες πάνω σ' άσπιλο κορμί,
ό,τι ιερό στα μάτια μου:
το φως,
την ευτυχία,
την αγάπη.
Και θα φυσήξω όποια σύννεφα κι αν βγουν,
πάνω από πέλαγα και λόφους και κοιλάδες,
για να 'ναι του αύριο οι μανάδες
ολόλαμπρες μες σε γλαυκή ελπίδα.

Και θα συντρίψω
κάθε σάπιο χθες,
όχι με λήθη αλλά με σύνεση,
όχι με μίσος αλλά με αναγνώριση,
όχι σαν πλήθος αλλά σαν ένας.
Το δικό μου σάπιο χθες.
Το δικό μου σάπιο σήμερα.
Το δικό μου σάπιο αύριο.

Γυρνάω, και είναι τα χέρια μου γεμάτα υποσχέσεις
και τα πόδια μου γεμάτα δρόμους
και τα μάτια μου γεμάτα από στιγμές που δεν έχουν φανεί.
Γυρνάω και δε γέρασα ούτε μέρα.
Κάθε στιγμή είναι νερό στης ζωής μου την πηγή
και, σαν τρελός, πιότερο θέλω κάθε μέρα
από την κρήνη αυτή να πίνω.

Δεν τους τα δίνω, δεν τους τα δίνω τα όπλα μου.
Γιατί δεν είμαι μόνος.
Γιατί δε ζω στο αύριο, δε ζω στο χτες.
Γιατί δε ζω στο αύριο που μου ζωγραφίζουνε,
γιατί δε ζω στο χτες που μου κληρονομήθηκε.

Χτίστης, ζωγράφος και αθλητής,
τραγουδιστής και αλήτης,
όλα θα είμαι κάθε στιγμή
για να χτίζω με τους φίλους μου,
να ζωγραφίζω με τα παιδιά μου,
να αγωνίζομαι με τους αγαπημένους μου,
να τραγουδάω με τους πονεμένους
και να αλητεύω με αυτούς που λένε πατρίδα όλη τη γή.

Γυρνάω.
Και δε θα με νικήσουνε,
γιατί δεν είμαι ένας.
Είμαι ένα σώμα από μύρια σώματα,
ένα πνεύμα από μύρια πνεύματα
και μια ψυχή ανίκητη πάνω και πέρα από βουνά και ραγισμένες πόλεις.
Και είμαι ένα όνειρο, στο σταυροδρόμι των ονείρων.
Και δε νικιέμαι.

23 Μαΐ 2010

Ανθίζοντας

Κάθε χρόνο οι αισθήσεις μας γίνονται προνομιούχοι μάρτυρες της αέναης αλλαγής: εποχές. Στα πλαίσια της φυσικής τάσης για ποικιλία, που τόσο στενόμυαλα και μικρόψυχα τείνουμε να ξεχνάμε, η εναλλαγή αυτή των μορφών και λειτουργιών της φύσης, από την αναγέννηση στο μαρασμό, παραλληλίζεται όμορφα με τις ζωές μας.

Και τώρα είναι άνοιξη. Άνοιξη είναι η ευκαιρία της άνθισης, της προετοιμασίας για τη γέννηση καρπών. Ψάχνοντας αυτήν ακριβώς την άνοιξη, πριν από ένα χρόνο χρειάστηκε να φύγω από το δικό μου προσωπικό χειμώνα στα πάτρια εδάφη.

Σε έναν ξένο κόσμο γνώρισα ένα κομμάτι μου που άνθισε και ευδοκίμησε, απλώς γιατί του το επέτρεψαν οι συνθήκες. Είχα την τύχη να μιλήσω με ανθρώπους που κάνουν με αγάπη και ευσυνειδησία τη δουλειά τους. Και πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους είναι συμπατριώτες μου. Είχα την τύχη να επιβλέπομαι από ανθρώπους χωρίς υπεροψία, που αναγνωρίζουν και ανταμοίβουν την προσπάθεια. Είδα την ιεραρχία να εξυπηρετεί το σκοπό της οργάνωσης και όχι της επιβολής. Είδα ανθρώπους επικεφαλής με όραμα και σύστημα, με ίδια συμμετοχή στην προσπάθεια για ένα στόχο.

Και σε τέτοιες συνθήκες αξίζει κάθε άνθρωπος να ανθίσει.

Με όλα αυτά τα καλά, συνειδητοποίησα ότι ένα άλλο κομμάτι μου έσβηνε αργά. Ήταν ένα κομμάτι που ήταν διαρκώς εν ζωή όταν ήμουν κοντά στους ανθρώπους που αγαπούσα. Είναι η διάθεση της συναναστροφής, η ζεστασιά της οικειότητας, η δυνατότητα της ξεγνοιασιάς δίπλα σε ανθρώπους που σε νοιάζονται και σε ενδυναμώνουν με την παρουσία τους. Και η ανάμνηση αυτών ακριβώς των πραγμάτων ήταν το δεκανίκι μου τις ώρες της μοναξιάς σε έναν τόπο που οι άνθρωποι, με όλα τα καλά και τα κακά τους, δεν είναι οι δικοί μου άνθρωποι. Και έτσι, στο μικρόκοσμο που έφτιαξα και έζησα εδώ, όσο οι ικανότητες άνθιζαν, τόσο η καρδιά μου έκλαιγε για τη ζεστασιά των αγαπημένων.

Και σε τέτοιες συνθήκες δεν ανθίζει άνθρωπος σωστά.

Κάθε διάθεση για να δώσεις καρπούς, να ζήσεις και να προσφέρεις, να πολεμήσεις και να προστατέψεις, να ονειρευτείς και να πραγματοποιήσεις έχει δύο βασικές προϋποθέσεις:
- να έχεις λόγο να πράξεις.
- να έχεις τρόπο να πράξεις.

Νιώθω ότι είναι η ώρα να χτίσουμε με τα χέρια μας, εμείς οι ίδιοι, τώρα, χωρίς δικαιολογίες και υπεκφυγές, χωρίς υποχώρηση στα ψέματα που μας ταλανίζουν, χωρίς μεσσίες και μεσάζοντες, χωρίς να περιμένουμε άλλη ανταπόδοση και χωρίς να χάσουμε χρόνο, έναν κόσμο που θα ανθίζει κάθε άνθρωπος σωστά.

Οι λόγοι είναι πολλοί. Είναι η ώρα να ζήσουμε ευτυχισμένοι. Είναι η ώρα να δείξουμε στα παιδιά μας την ελπίδα και να τους επιτρέψουμε να τη ζήσουν. Είναι η ώρα να σεβαστούμε τον εαυτό μας. Είναι η ώρα να ανταμοίψουμε τους προηγούμενους για τους αγώνες τους και να απολαύσουμε με σεβασμό αυτά που κέρδισαν για εμάς. Είναι η ώρα να νιώσουμε ότι η ζωή μας έχει αξία.

Οι τρόποι είναι πολλοί. Μπορούμε να είμαστε ειλικρινείς. Να δεχόμαστε τα λάθη μας και να ζητάμε βοήθεια για να τα διορθώσουμε. Να βοηθάμε χωρίς να περιμένουμε ανταπόδοση. Να μην προσπαθούμε να επιβάλουμε  τις δικές μας επιλογές ως αδιαμφισβήτητη αλήθεια. Να μην βάζουμε τη φήμη πάνω από τη συζήτηση και την επιχειρηματολογία. Να λέμε πρώτα το καλό για το διπλανό μας. Να υποδεικνύουμε ότι θεωρούμε λάθος σε αυτόν που το κάνει, με συναίσθηση του ότι, συχνά, είμαστε κι εμείς υπαίτιοι για τα λάθη αυτά. Να ζούμε με την αξιοπρέπεια αυτού που ζητά να κάνει το μερτικό του για να πάει μπροστά ο Άνθρωπος, ως ένα, αναπόσπαστο και αδιαίρετο σύνολο.

Έχοντας το λόγο και τον τρόπο, μόνο ένα λείπει για να ανθίσει κανείς:
Η πράξη.

18 Απρ 2010

Ισορροπίες: Κεφάλαιο δεύτερο - Αναμνήσεις και Παρόν

Στα 31 χρόνια της ζωής μου είχα τη χαρά να ζήσω έναν σωρό πράγματα που με φέρανε στο σήμερα. Βλέποντας βίντεο και ακούγοντας κάποια παλιά τραγούδια που βρήκα στο διαδίκτυο, άνοιξα το δικό μου προσωπικό κουτί της Πανδώρας. Από μέσα βγήκαν ένας κόσμος πράγματα και αναμνήσεις.

Η Ασημένια Σφήκα για τους φίλους που είναι κραυγές στη σιωπή, το Σαν Φως που βροντοφωνάζαμε αγκαλιασμένοι στα πάρτι μας, το Για το Καλό μου που μας έκανε να ανατριχιάζουμε. Οι βραδιές στην γκαρσονιέρα, με το βινύλιο να παίζει το One More Cup of Coffee και το Am Fenster με τα δύο μέρη του, το 15λεπτο Catch the Rainbow από το On Stage, το Starless και το A Million Miles Away, το Philby και το Heart of Steel, το Careful with that axe, Eugene και το All the Fools Sailed Away, το She Said και το Light in the Black, το Fatal Blues και το Spanish Galleon, το Salisbury και το War Pigs, το Remember Tomorrow και το Musical Box.  Και τόσα άλλα...

Το κασετοφωνάκι με τα ακουστικά που μοιραζόμασταν στο φροντιστήριο και τα γέλια με τα μαργαριτάρια του μαθηματικού. Το μπάσκετ με τα κοντομάνικα την ώρα που έριχνε χιόνι, οι βόλτες και οι συζητήσεις στα πάρκα, στον Καρέα, στα στενά του Βύρωνα. Οι ποδαρόδρομοι σε όλη την Αθήνα, το ντουζ από τα ποτιστικά στο Σκοπευτήριο μετά τη μπάλα και οι ξέγνοιαστες μέρες του καλοκαιριού με άπειρες ιστορίες, παιχνίδια ρόλων σε αυτοσχέδιους κόσμους, και πολλά, αληθινά γέλια.

Ένας σωρός στιγμές που πάσχιζε ο άνθρωπος μέσα μου να κόψει το δικό του μερτικό από τον ουρανό. Ένα σακί αναμνήσεις, που είναι τόσο έντονες και πρόσφατες στο μυαλό μου όσο και η τελευταία φορά που έφυγα από την Αθήνα.

Και σήμερα;

Σήμερα, αφήνω κάποιον να μου κλέβει το παρόν μου. Αφήνομαι να πετάω το παρόν μου στο καλάθι των αχρήστων. Είναι το μυαλό μου τόσο γεμάτο με το θόρυβο του κόσμου, που δεν μπορεί να μείνει στο τώρα. Πριν κοιμηθώ δε συλλογίζομαι τι έκανα μέσα στην ημέρα, γιατί είναι πολύ ασαφές. Τα πράγματα που κάνω και μου εντυπώνονται μειώνονται, μαζί με τη συγκέντρωσή μου. Κι έτσι, όταν μιλώ με φίλους, πολλές φορές βρισκόμαστε να αναπολούμε όσα ζούσαμε μαζί πριν χρόνια, χωρίς όμως να επιδιώκουμε να ξαναζήσουμε. Γιατί είναι πιο εύκολο απλώς να θυμάσαι.

Δε συνεχίζω έτσι. Οι αναμνήσεις είναι τα στολίδια της ζωής που υπήρξε, και που την έχουμε πλέον στοιβαγμένη στη βιτρίνα του παρελθόντος. Τα όνειρα είναι οι οδηγοί και οι φανοστάτες του σήμερα. Και οι ελπίδες είναι το φαγητό στο δισάκι, για να μην πεινάσουμε στο δρόμο μας. Αν μας πάρουν τα όνειρα, δεν ξέρουμε πού να πάμε. Αν μας πάρουν τις ελπίδες, δεν μπορούμε να αντέξουμε να πάμε ως το όνειρο.

Θα κάνω όνειρα, με τροφή τη φαντασία και την ομορφιά όλων των τεχνών και τη δύναμη και τη δημιουργικότητα όλων των παραμυθάδων. Θα αναπτερώνω τις ελπίδες μου κάθε μέρα, αντλώντας δύναμη από την ομορφιά όλων των πραγμάτων που ονομάζουμε μικρά: τις αισθήσεις, την επικοινωνία, την κίνηση, το συναίσθημα.

Και κάθε στιγμή, θα βάζω κι ένα νέο τραγούδι στο πικάπ μου και δε θα πιστέψω ποτέ ότι έμαθα όλα τα ωραία τραγούδια. Και θα ψάχνω στο σήμερα για τα καλύτερα που δίνει. Και δε θα πω "τότε ήταν καλά τα τραγούδια". Δε θα πω ξανά "γιατί να ζω σήμερα και όχι παλιότερα που ήταν καλύτερα". Γιατί εδώ είμαι τώρα. Εδώ έχω τον κόσμο στα χέρια μου, με τη γνώση του παρελθόντος, για να κρατήσω τα καλύτερα και να αποφύγω τα χειρότερα.

Και θα φτιάχνω νέους κόσμους επί χάρτου, ή και στον αέρα, για να παίζουμε με τους φίλους ή με τα παιδιά μας, χωρίς ποτέ να πω ότι η φαντασία είναι όπλο των μικρών. Γιατί θα με διαψεύσουν οι γιαγιάδες όλων των γενεών. Γιατί τα όνειρα υφαίνονται με το υφάδι της φαντασίας.

Και θα παίζω μπάσκετ και ποδόσφαιρο για να νιώσω πώς είναι να μοιράζεσαι νίκες και ήττες στο παιχνίδι, πριν χρειαστεί να το κάνω για πολύ σοβαρότερα πράγματα. Και θα θυμάμαι πώς είναι να χαίρεσαι επειδή κινείσαι, πριν σταματήσω να μπορώ είτε να χαίρομαι, είτε να κινούμαι.Και θα γίνει και πάλι όλος ο κόσμος ένας παιχνιδότοπος, και τα μάτια μου θα ξαναδούν πέρα από όσα μου επιτρέπουν η συνήθεια και η αδράνειά μου να δω.

Και θα πηγαίνω βόλτες, και θα συζητώ στα πάρκα και θα γυρνάω την Αθήνα που με γέννησε, για να μη μαθαίνω από την τηλεόραση για το πώς είναι ο κόσμος. Γιατί τον κόσμο τον κάνουμε, δεν τον παρακολουθούμε.

Και θα βροντοφωνάζω σφιχταγκαλιασμένος με τους φίλους μου τους στίχους:

Χορεύεις με τις μνήμες σου,
πετάς με τα όνειρά σου , αρχαίου
δράματος χορός περνάς στην αγορά.
Πετάς τα ρούχα σου γυμνός, αγγίζεις
την χαρά σου, φωτίζεις μόνο μια στιγμή
και ζεις για μια φορά.

(Υπόγεια Ρεύματα, "Σαν Φως")


Γιατί αν δεν το κάνω, δε θα είμαι πια εγώ, δε θα είμαι πια εδώ.

11 Απρ 2010

Ένα σχόλιο αυτοαναφοράς

Με αφορμή μία πολύ ουσιαστική συζήτηση εντός και εκτός του ιστολογίου, ήθελα να αποσαφηνίσω τα εξής, τόσο σχετικά με την προηγούμενη ανάρτηση (για τα "αυτονόητα"):
  • Τα ηλεκτρονικά γραπτά μου σε αυτό το ιστολόγιο δεν έχουν ως βασικό υπόβαθρο την ειδησεογραφία. Προσπαθώ να διαμηνύσω πράγματα που θεωρώ ανεξάρτητα χρόνου, ή διαχρονικά.
  • Αυτά που περιγράφω είναι σαφέστατα προσωπικές απόψεις, τις οποίες προσπαθώ να στηρίξω με αναφορές, όπου έχει νόημα. Η πρακτική των αναφορών είναι υπόλειμμα από τη δουλειά μου.
  • Όταν μιλώ για "αρίστους" φυσικά δεν αναφέρομαι σε αρείους ή αντίστοιχες σκοταδιστικές έννοιες: μιλάω για τους καλύτερους, αν κρίνουμε με κριτήρια τον αλτρουισμό, την αγάπη για το συνάνθρωπο, την συμπόνοια και άλλα τέτοια ιδανικά (μου).
  • Όταν μιλώ για εξορία δεν αναφέρομαι σε πολιτικό μηχανισμό ή άσκηση εξουσίας: μιλώ για τη δυνατότητα του καθενός μας να εξορίσει από τη ζωή του ό,τι δεν τον εκφράζει. Το ίδιο και σε επίπεδο ομάδας ανθρώπων.
  • Δε θεωρώ ότι ανήκω σε καμία από τις αξιέπαινες ομάδες ανθρώπων στις οποίες αναφέρομαι. Μπορώ όμως με χαρά να αναγνωρίσω ότι υπάρχουν εξαιρετικοί άνθρωποι παντού γύρω μας.
  • Αν ο λόγος μου φαντάζει υπερβολικός δε γίνεται για επίδειξη, αλλά είναι μία (πλέον αρκετά καλά εντυπωμένη λόγω δουλειάς) προσπάθεια να είμαι ακριβής σε αυτά που λέω. Καταλαβαίνω ότι για όλα μπορεί να υπάρξουν εναλλακτικές ερμηνείες. Επαφίεμαι στο σύνολο των κειμένων μου, ώστε κάποιος να μπορεί να συμπεράνει το νόημα αμφισβητούμενων σημείων.
  • Δεν προσπαθώ να επιβάλλω την άποψη μου και χαίρομαι να τη συζητώ. Από την άλλη, την έχω διαμορφώσει μέσα από το σύνολο της ζωής μου, μέσα από σκέψεις και συζητήσεις. Για αυτό και είμαι χαρούμενος που μου δίνεται η ευκαιρία να εκφράσω και να στηρίξω, καλοπροαίρετα, αυτήν την άποψη.
Ευχαριστώ για τα σχόλια, τόσο τα σύμφωνα όσο και τα αντίθετα, που οδηγούν στο να γίνω ένα βήμα πιο ανοιχτόμυαλος κάθε φορά.

Καλή συνέχεια.

10 Μαρ 2010

Υποδεικνύοντας τα αυτονόητα

Δε θα μπω στις γνωστές λεπτομέρειες περί οικονομικής κρίσης, γιατί επαφίεμαι σε όλους τους υπόλοιπους που έκαναν δουλειά τους να εκπέμπουν σήμα κινδύνου, με κάθε τρόπο και σε κάθε κατεύθυνση. Θα κάνω όμως έναν πολύ σύντομο απολογισμό, γιατί χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια για να μπορέσω να στηρίξω μία θέση μου:
Η ανηθικότητα δεν ανταμοίβεται.

Και για να προλάβω όλους αυτούς που, φαινομενικά δικαίως, θα πουν ότι την ανηθικότητα των λίγων την πληρώνουν οι πολλοί έχω κάποια σχόλια. 

Πόσες φορές βρεθήκαμε να πολεμάμε για τα δίκαιά μας; Όχι με την τυφλή "συνδικαλιστική" πρακτική του "διεκδικώ 2πλάσια για να τα βρούμε στη μέση", ούτε με την υποκριτική, φαύλη και αστήρικτη αυθαιρεσία της άρνησης, χωρίς αντιπρόταση. Αν κάτι δε μου αρέσει, οφείλω να αντιπροτείνω, αλλιώς είμαι απλώς ένας παράγοντας παρεμπόδισης σε οποιαδήποτε πορεία. Είμαι ένας εκ του ασφαλούς ελεγκτής ξένων πρακτικών. Ή, από την άλλη, εκφράζω τα στενά συντεχνιακά μου συμφέροντα με τρόπο που να φέρονται ενδεδυμένα με το ένδυμα της μαχητικότητας και της αντι-κυβερνητικής πρακτικής.

Από την άλλη, πόσες φορές ασκήσαμε λάθος την εξουσία μας της ψήφου, με την κοντόφθαλμη άποψη "δεν υποστηρίζω όποιον δεν έχει ελπίδα να βγει"; Πότε πραγματικά συλλογικά καταφερθήκαμε προς τους εξουσιάζοντες που, με τη δική μας συμμετοχή, βοήθεια και στήριξη, βιάζουν κατά συρροή την έννοια, τη χρησιμότητα και την ανθρωπιστική ουσία του κράτους;

Και για να φτάσω στο σημαίνον προκείμενο:
Πόσες φορές γίναμε μάρτυρες, άπραγοι και σιωπηροί συνήγοροι, σε ανήθικες περιστάσεις, ή και - ακόμη χειρότερα - δεν επικροτήσαμε το ανήθικο ως "ξύπνιο" ή "ευρηματικό"; 

Αγνοήσαμε χιλιάδες χρόνια, πολλούς θανάτους, πάμπολλα γραπτά και αναρίθμητες εμπειρίες που υποδεικνύουν ότι η εφαρμογή ηθικής στην πράξη, είναι προς όφελος όλων. Η αυτοθυσία, ο αλτρουισμός, η αλληλοπροσφορά και αλληλοϋποστήριξη, η θέση του κοινού καλού πάνω από το προσωπικό, δεν είναι ιδεαλισμός: είναι ρεαλισμός. Το να ρωτάς τον πρωθυπουργό γιατί πληρώνεται τόσα περισσότερα από έναν εργάτη, δεν είναι λαϊκισμός: είναι λογική. Το να αναγνωρίζεις τον κιτρινισμό του τύπου και να επιθυμείς να αναιρεθεί, δεν είναι ιδεατή πραγματικότητα, αλλά συγκεκριμένος στόχος. Το δικαίωμα σε δωρέαν υγεία, παιδεία και προσωπικές δυνατότητες εξέλιξης δεν διαπραγματεύεται εν όψει οποιουδήποτε αριθμητικού στόχου σε οικονομικές δοξασίες και θεωρίες. Δεν είναι προϊόν ανταλλαγής το αν θα ζήσει μία οικογένεια ή όχι σε αντάλλαγμα με την οικονομική ευμάρεια: ας δουλέψουμε όλοι παραπάνω για να ζήσει, κι ας μην είναι η δική μας οικογένεια.

Δε θα περιγράψω (με βάση τις γνώσεις και τη γνώμη μου) τις λεπτές αποχρώσεις του τι είναι ηθική και τι όχι, που δεν κάνουν τη διαφορά, αλλά απλώς μας εμποδίζουν να φτάσουμε στο στόχο μας. Προτείνω να μην το κάνετε κι εσείς. Δε θα μιλήσω για το μέχρι πού μπορεί να φτάσουν οι προσπάθειές μας, γιατί δεν είναι πλέον θέμα συζήτησης το αν πρέπει να προσπαθήσουμε: απλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Και όσοι δεν αντέχουν, ας αφήσουν τουλάχιστον αυτούς που προτίθενται να δράσουν, να το κάνουν χωρίς αποσπάσεις.

Αν είμαστε ηττημένοι, ας μείνουμε σιωπηλοί μέχρι κάποιος να καταφέρει να μας κινήσει από το τέλμα μας. Αν είμαστε εξουθενωμένοι ας ζητήσουμε βοήθεια, με αυτογνωσία, όχι απαιτώντας αλλά παρακαλώντας.

Αν είμαστε ανήθικοι, τότε εύχομαι από τα βάθη της ψυχής μου να μας αλλάξει η προσπάθεια των αρίστων για το καλύτερο. Και αν δεν καταφέρουμε ή δε θέλουμε να αλλάξουμε, τότε μακάρι να μας εξορίσουν για να μην κάνουμε άλλο κακό.

Αν είμαστε αυτοί που πιστεύουν στο ότι τα πράγματα αλλάζουν, απλώς και μόνο γιατί ένας άνθρωπος βάδισε ένα βήμα παραπέρα, τότε ήρθε η ώρα να γίνει το βήμα. Και το βήμα είναι και η ανταμοιβή. Και αν δεν μπορούμε να κάνουμε το βήμα, να ετοιμάσουμε με ευλάβεια και προσοχή το παιδί μας, ώστε αν θέλει να το κάνει.

Σε ένα κόσμο πολύπλοκων συστημάτων, η λεπτή ισορροπία που εξασφαλίζει την ομαλή συνύπαρξη δεν είναι τόσο πολύπλοκη. Η καλή πρόθεση, η ανεκτικότητα στο διαφορετικό, οι ευγενείς πρακτικές με στόχο το κοινό όφελος είναι ο δρόμος. Η δράση είναι το βήμα. Η μηδενική ανοχή σε φαινόμενα ανηθικότητας είναι η ασπίδα σε έναν δύσκολο πόλεμο.

Είναι ντροπή να εκφράζει κάποιος την προσωπική του ήττα ως ρεαλισμό: "όλοι τα παίρνουν", "όλοι κοιτάνε τον εαυτό τους". Ψέμματα. Οι νέοι μας έρχονται να διαψεύσουν χρόνια προπαγάνδας από εμάς τους ίδιους: ανθίζει ο (πραγματικός) εθελοντισμός, γεννιούνται καλλιτέχνες έξω από τα σάπια κανάλια της προώθησης, δημιουργούνται ομάδες δράσης, άνθρωποι χτίζουν οικογένειες και επιβιώνουν παρά τα σαθρά θεμέλια της κοινωνίας. Παντού λάμπουν άνθρωποι, απλώνοντας το φως τους γύρω.

Ας ανοίξουμε τα μάτια, ας ανοίξουμε τις καρδιές μας, ας περιφρουρήσουμε τα σύνορα της ηθικής μας που τόσα χρόνια αφήσαμε να την λεηλατήσουν. Τώρα είναι η ώρα, όπως και πάντα ήτανε.

25 Φεβ 2010

Στόχοι

Ξέρεις πώς είναι να έχεις τα ακροδάκτυλά σου χωμένα μες στην καρδιά του κόσμου;
Πώς είναι να αγναντεύεις τη ζωή με τη ματιά του νεογέννητου και τη δύναμη του νέου;
Θυμάσαι πώς είναι να γεμίζεις τις στιγμές σου με την άδηλη φλόγα της προσμονής και της ελπίδας;

Νιώθω κάποιες στιγμές να γεννιούνται μέσα μου οι δυνάμεις του κόσμου
κι ύστερα να γιγαντώνονται μέχρι να γίνω πολύ μικρός για να τις χωρώ πια.

Μα δε θα με κάνει κανείς να τις ξεχάσω.
Να ξεχάσω ότι γεννήθηκαν μέσα μου,
ότι μέσα μου περάσανε τις πρώτες τους στιγμές,
ότι κάψανε ό,τι είχα και δεν είχα δικό μου
μόνο και μόνο για να μπορέσουν να φτάσουν έξω από εμένα
και να λάμψουν
στα πρόσωπα των άλλων.

Και θα στηρίξω γερά τα πόδια μου στο χθες
θα κρατηθώ γερά απ' το σήμερα
και θα στυλώσω τη ματιά μου στο αύριο.

Και δε θα λοξοκοιτάξω, γιατί οι αγαπημένοι μου θα με φωνάζουν από πέρα
να μην προδώσω την αγάπη τους
που μου έδωσε την όραση,
να μην προδώσω τη μυρωδιά τους
που μου έδωσε ανάσα,
να μην προδώσω τα τραγούδια τους
που μου δώσαν ακοή
και να μην ξεχάσω τα όνειρά τους
που μου δώσανε ελπίδα.

Και κάθε στιγμή μου θα είναι άλμα
από ουρανό σε ουρανό.
Και θα γερνάνε οι ήλιοι αλλά εγώ θα μένω νέος
μέχρι να γίνουν τα έργα μου θύμιση
και τα λόγια μου έμπνευση
και μέχρι να ξεπορτίσω ως πόνος
και να μείνω γλυκιά ανάμνηση.

Κι αν κανείς δε με θυμάται
θα είμαι σκαλισμένος στα βράχια των ζωών
όλων των ανθρώπων που με αγγίξανε.
Και θα είμαι η αδιάψευστη απόδειξη της αγάπης
όταν κάθε τι δικό μου θα περιφέρεται ως κτήμα αλλονών.

Κι αν δεν προλάβω,
θα είναι κάθε μονοπάτι που ξεκίνησα
χωράφι ακαλλιέργητο για τους επόμενους.
Και κάθε τοίχος που μισογκρέμισα
ο λίθος της γέννησης ενός σπιτιού.
Και τα χνάρια μου στις άγριες εκτάσεις
η συντροφιά για κάθε ταξιδιώτη
που θα ξέρει πως κι άλλος κάποτε βάδισε το δρόμο του.

Κι όλα εκείνα τα μικρά σκουπίδια που μου τύχανε στο δρόμο
θα γίνουν για άλλους λίπασμα στο χωράφι της καρδιάς τους.
Και όλα τα λάθη μου μαρτυρίες για τα καλύτερα που δεν ήρθαν
επειδή δεν μπόρεσα να τα φτάσω.
Και θα είναι κάθε εφιάλτης μου ευλογία των άλλων
γιατί θα ξέρουν τι με φόβισε και τι θα τους πολεμήσει.


Και κάθε στιγμή μου θα είναι άλμα
από σύγνεφο σε σύγνεφο.
Και θα γερνάνε οι ίσκοι και θα σκύβουνε
γιατί θα νυχτώνει.
Αλλά τα αστέρια θα είναι εκεί να μαρτυράνε
ότι ζήσαμε.
Εκατομμύρια άνθρωποι, φωτιές που δε σβηστήκανε ποτές,
που με ατόφια αθωότητα γινήκανε διάττοντες
και σταυροβελονιές στο υφαντό του κόσμου.
Και στηριχτήκανε πάνω τους όλα τα σχέδια των επομένων,
πλουμιστά και ολόλαμπρα, ή άλλοτε μουντά και σιχαμένα.

Και κάθε στιγμή μου θα είναι άλμα
από πέτρα σε πέτρα,
γιατί εδώ γεννήθηκα και εδώ θα ζήσω
κι εδώ με συντροφεύουν όσοι αγάπησα
κι εδώ γενήκανε ανάμνηση όσοι έχασα.

Και αυτό το χώμα που πατώ,
να το θυμάστε,
είναι η άφατη πατρίδα μου, σε κάθε χώρα,
είναι η ευλογία και η κατάρα μου,
και θα το κουβαλάω και θα το σέβομαι.
Και δε θα ανεχτώ κανέναν να μου το λερώσει
με ψευτιές και υποσχέσεις
και κανέναν να μου το μετρήσει
με μέτρα σάπια και σατανικά.
Και κάθε μέρα θα αγωνίζομαι να το κάνω πιο εύφορο
γιατί έτσι θέλω πια να ζω.
Κι έτσι θα ζήσω.

4 Φεβ 2010

Ισορροπίες: Κεφάλαιο πρώτο - Ιδιωτικότητα και Ανωνυμία

Στο νέο μας κόσμο, όπως τον βιώνουμε με όλες τις εντυπωσιακές του προόδους, συστροφές και διαστροφές, ένας νέος πρωταγωνιστής, ιδιαίτερος, κάνει τελευταία την διφορούμενη εμφάνισή του: η ανωνυμία. Η διτή διάσταση της ανωνυμίας έχει να κάνει, όπως σε πληθώρα άλλων πραγμάτων, με τη χρήση της.

Το να παραμείνεις ανώνυμος, με την έννοια της προστασίας των προσωπικών σου δεδομένων, της ιδιωτικότητας, είναι πλέον πρόκληση. Αυτό ισχύει για τους ακόλουθους βασικούς λόγους:
  • Άγνοια. Νομίζουμε ότι μόνο εμείς και οι φίλοι μας χρησιμοποιούν τις πληροφορίες που υπάρχουν για μας διάσπαρτες στο Διαδίκτυο. Επίσης, θεωρούμε απίθανο να είναι δυνατόν να συνδυαστούν αυτές οι πληροφορίες, ώστε να δημιουργήσουν ένα πλήρες παζλ που αντικατοπτρίζει εμάς.
  • Ανευθυνότητα: Δε διαβάζουμε ή, εν γνώσει μας, διαβάζουμε βιαστικά όλους τους όρους χρήσης (Terms of use) και τις πολιτικές απορρήτου (βλ. privacy policy) που μας προβάλλονται από ιστοτόπους και μας ζητάται η συγκατάθεση.
  • Συνήθεια: Πράγματα όπως μηνύματα αλυσίδας (βλ. chain e-mails) έχουν μπει στις καθημερινές πρακτικές μας, χωρίς αντίληψη του τι κάνουμε. Κακές αρχές και πρακτικές χρήσης του Διαδικτύου, αλλάζουν πολύ δύσκολα.
Θα πάρω λοιπόν τον δύσκολο ρόλο να ανοίξω τα χαρτιά της επιστήμης υπολογιστών: είναι εφικτό εώς πανεύκολο να αναζητήσεις πληροφορίες για ένα άτομο στο Διαδίκτυο (δείτε εδώ, εδώ και εδώ για παραδείγματα ολοκληρωμένων εργαλείων και πρακτικών για αναζήτηση προσωπικών στοιχείων).
  •  Πληροφορίες όπως το e-mail σε αναρτήσεις (comments) σε ιστοσελίδες μπορούν να παρέχουν πληροφορίες που αφορούν πράγματα όπως: πολιτικές πεποιθήσεις, προτιμήσεις, και άλλα. Με άλλα λόγια, το e-mail μου αποτελεί μία ωραιότατη προσωπική υπογραφή, που μπορεί κάποιος να συσχετίσει με κείμενα, ιστοτόπους, σχόλια και άλλα συναφή.
  • Τα στοιχεία που δίνω σε εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Facebook, Linked-In, κτλ.)  είναι ορατά σε τρίτους και, συγκεκριμένα, στις εφαρμογές που χρησιμοποιώ. Υπάρχει και η αντίστοιχη προειδοποίηση, κάθε φορά που πάω π.χ. να παίξω ένα νέο παιγνίδι. Δηλαδή, ένα εύκολο πράγμα που έχει να κάνει κάποιος για να μαζέψει πληθώρα πληροφοριών σχετικών με ανθρώπους είναι να φτιάξει ένα παιγνίδι για το Facebook. Όλοι όσοι το χρησιμοποιήσουν, συμφωνούν στο να μοιράζεται ο δημιουργός τα (κάποια) δεδομένα τους.
  • Υπάρχουν άνθρωποι και υπηρεσίες που είναι δουλειά τους να αναλύουν και να μελετούν δημοσιεύσεις σε εργαλεία όπως το Twitter (βλ. εδώ για παράδειγμα). Επίσης, υπάρχουν ολόκληροι τομείς της επιστήμης που ασχολούνται με αυτήν την ανάλυση, για να εξάγουν πληροφορίες για τάσεις και συναισθήματα σχετικά με θέματα/εταιρείες/γεγονότα (βλ. εδώ, εδώ και εδώ για ορισμούς, παραδείγματα και σχετικά εργαλεία "ανάλυσης συναισθήματος").
Συμπέρασμα:
Μην βάζετε στο Διαδίκτυο ότι θεωρείτε ότι δεν πρέπει να μοιράζεται όλος ο κόσμος. Αν το κάνετε, μην ψάχνετε για αποδιοπομπαίους τράγους όταν θα έχετε προβλήματα ιδιωτικότητας.

Στο άλλο άκρο της πλάστιγγας, υπάρχει η κακή χρήση της ανωνυμίας. Συνήθως, η χρήση αυτή σχετίζεται με την κακόβουλη έκφραση γνώμης υπό την αιγίδα της ανωνυμίας. Εδώ ο χρήστης του Διαδικτύου οχυρώνεται, πίσω από ιστοτόπους που επιτρέπουν τη δημοσίευση ανωνύμων σχολίων ή ειδήσεων. Στα πλαίσια της φημολογίας, μία ψευδής είδηση αποκτά αξία μόνο και μόνο επειδή "υπάρχει και στο Ίντερνετ". Όταν αυτή η είδηση είναι εστιασμένη ως επίθεση, τότε η ανωνυμία γίνεται ο στηρικτικός λίθος της αδιαφάνειας.

Η ανωνυμία, που οδηγεί στην ανικανότητα εντοπισμού της πηγής, θα πρέπει να μας προβληματίζει. Η προσωπική γνώμη είναι η ουσία της έκφρασης. Και η προσωπική γνώμη δεν πρέπει να είναι ανώνυμη, δηλαδή απρόσωπη. (Φυσικά καταλαβαίνω αντικειμενικές δυσκολίες σε απολυταρχικά καθεστώτα, αλλά και εκεί ο προσωπικός λόγος έχει μεγαλύτερη δύναμη, πιθανώς ανάλογη και με το ρίσκο που προκαλεί.) Για αυτό έχει νόημα να εκφράζουμε τη γνώμη μας, γνωρίζοντας ότι οι άλλοι τη συσχετίζουν με εμάς. Έχοντας τη συνείδηση και την ευθύνη αυτής της έκφρασης. Αν θεωρούμε ότι δεν είμαστε έτοιμοι για αυτήν την ευθύνη, απλώς ας μην εκφραστούμε δημόσια.

Η ελευθερία και η διατήρησή της, στη σκέψη, στο λόγο και στην πράξη, δεν μπορεί και δεν πρέπει να στηρίζονται σε υπεκφυγές,  μισόλογα και παρασκηνιακούς ομιλητές. Το προσωπικό στίγμα του καθενός μας είναι αυτό που διαμορφώνει κομμάτι κομμάτι το μωσαϊκό του κόσμου. Το να έχεις βήμα σημαίνει ευθύνη. Για αυτό πρέπει η ανωνυμία να αντιμετωπίζεται με προσοχή και επιφύλαξη στην έκφραση γνώμης, κυρίως αν αυτή η γνώμη είναι προσωπική επίθεση ή λίβελλος. Και για τον ίδιο λόγο, κάθε βήμα ανωνύμων ρητόρων πρέπει να κρίνεται ως προς τη λειτουργία και τον αντίκτυπό του από όλους εμάς, που δε θέλουμε να είμαστε έρμαια της φήμης.

23 Ιαν 2010

Κεκτημένα και χρωστούμενα

Σκεφτόμουν λίγο τι χρωστώ και τι μου χρωστούν. Και θυμήθηκα όλα τα στόματα που ψιθύρισαν και όλα τα χέρια που έγραψαν ότι κάθε γενιά χρωστάει στην επερχόμενη. Ότι πρέπει να είμαστε όλοι συνειδητοποιημένοι για το ότι είμαστε εδώ περαστικοί και ο κόσμος μας είναι δανεικός, και προ πολλού τον χρωστάμε στα, αγέννητα ακόμη ίσως, παιδιά μας. Όμως κάποιοι μου παρέδωσαν τον κόσμο, ή κομμάτια του. Και συνειδητοποίησα ότι ήρθε η ώρα να αναγνωρίσω αυτά που μου δόθηκαν και να ευχαριστήσω όλους τους προηγούμενους για αυτά. Και να γείρω ελαφρά το κεφάλι σε όλους εκείνους που με έφεραν εδώ.

Ευχαριστώ, λοιπόν γονείς μου, για την ανάσα και την ύπαρξη. Για τη ζεστασιά και την ομιλία, για την αντίληψη του κόσμου και για την αίσθηση της συνύπαρξης. Ευχαριστώ για τη στέγη που με κράτησε προστατευμένο από της φύσης τα δύσκολα. Ευχαριστώ για τα χέρια που με θρέψανε και με φροντίσανε, μέχρι να μπορώ να σταθώ σαν ύπαρξη ανάμεσα σε υπάρξεις. Ευχαριστώ τα λόγια που μου χαρίσανε σκέψεις, για να φυτέψω στο χώμα του μυαλού μου. Άλλες πιάσανε και γίνανε δεντριά και άλλες πεθάνανε σε έδαφος άγονο. Ευχαριστώ για την τρυφερότητα, γιατί αυτή πλήθυνε και μπορεί τώρα να περνά σε άλλους ανθρώπους, γέννημα της δικής σας αγάπης. Ευχαριστώ για τις αδυναμίες που μου δίνουν το χρώμα μου και για τις δυνάμεις που μου δίνουν τα όπλα μου. Ευχαριστώ για την συνοδεία όλα αυτά τα χρόνια, σιωπηλά και φωναχτά, ήρεμα και ταραγμένα.


Ευχαριστώ, δασκάλοι μου, για όλα τα μαθήματα που μου δώσατε μέσα στα πλαίσια των δυνάμεων και της κατανόησης σας. Ευχαριστώ για τα καλά και τα κακά, που μου δίνουνε σιγά-σιγά διάκριση. Ευχαριστώ που με συντροφεύσατε και μου γεμίσατε το μυαλό αναμνήσεις, θλιμμένες και χαρούμενες, μεγάλες και μικρές. Ευχαριστώ που μου δώσατε, μέσα από το δικό σας πρίσμα, να κοιτάξω ένα μικρό κομμάτι του κόσμου, για να μπορέσω σήμερα να φτιάχνω το δικό μου πρίσμα. Ένα γυαλί που θα περιέχει χιλιάδες μικρά κομμάτια από τα δικά σας.

Ευχαριστώ όλους εσάς που μου δώσατε βιβλία, για να μπορώ να γευτώ τη γεύση τους. Ευχαριστώ όλους εσάς, που μου δώσατε σχολείο για να οσφρανθώ τη γνώση. Όλους εσάς που γράψατε για να έχω να διαβάζω και όλους εσάς που τραγουδήσατε και σήμερα μπορώ να τραγουδώ. Όλους όσους παίξατε μουσική και αυτούς που της δώσατε γραφή, για να διαβάζεται.

Ευχαριστώ όλους όσουν πληγωθήκανε για να μπορώ σήμερα να εκφράζομαι ελεύθερος. Για να μην κοιτώ πάνω από τον ώμο μου κάθε φορά που θα διαμαρτύρομαι. Για να μη φοβάμαι στο κρεβάτι μου τα βράδια ότι μπορεί την άλλη μέρα να είμαι φυλακή, ή εξορία.

Ευχαριστώ όλους τους ανθρώπους δουλέψανε τη γη, για να φτάνουν σε μένα σήμερα τα αγαθά, χιλιάδες μέτρα μακριά. Ευχαριστώ όσους τα φέρνουνε κοντά μου. Και ξέρω ότι αυτό το ευχαριστώ είναι εκατό φορές μεγαλύτερο από ότι η ανταμοιβή ενός μισθού, αλλά το ξεχνάμε. Κι ευχαριστώ όσους με αγάπη κάνουν τη δουλειά τους, για να μπορώ να λέω ότι ζω σε κοινωνία. Κι όλους εκείνους που δεν υποκύπτουν στις πιέσεις και ζουν με αξιοπρέπεια και κάνουν τη ζωή ακόμη ανεκτή, ακόμη και στις πιο άσχημες γωνιές.

Ευχαριστώ τους δουλευτάδες της σκέψης και τους τεχνίτες, σε όλες τις εποχές. Όλους αυτούς που χτίσαν πέτρα πέτρα το οικοδόμημα πάνω στο οποίο στέκομαι σήμερα και ζω. Το οικοδόμημα που μου δίνει αυτό το βήμα και μου επιτρέπει να μιλάω με τους αγαπημένους μου σε άλλη χώρα και να βλέπω τα ακριβά τους πρόσωπα να κινούνται, σα να είναι εδώ, δίπλα μου.

Και με όλα αυτά υπόσχομαι, ό,τι μου δώσανε, καλό ή κακό, να το περάσω μέσα από τη δική μου φλέβα, να πάρει από το αίμα μου, όπως πήρε από το δικό τους. Να το διαφυλάξω και να το σεβαστώ, όχι σα δεδομένο, αλλά σαν κερδισμένο. Και να το θυμάμαι ότι μπορεί να το χάσω, είτε από απροσεξία, είτε επειδή θα επιδιώξουν να μου το εξαγοράσουν.

Και έχω εγώ ένα μεγάλο χρωστούμενο, όπως και όλοι αυτοί που είναι μετά από εμένα. Να δώσουμε στους μεγαλύτερους αυτό που έχασαν μέρα τη μέρα, από την κούραση και την προσπάθεια, για να μας δωρίσουν όλα αυτά που σήμερα απολαμβάνουμε. Να τους δώσουμε ελπίδα.

15 Ιαν 2010

Ηλεκτρονικές φιλίες...

Η ηλεκτρονική φιλία φαίνεται να είναι πολύ εύκολη υπόθεση: ελάχιστη διαπροσωπική επαφή, εύκολο να μετρηθεί πόσο δημοφιλής είναι ο καθένας. Η αγάπη εκφράζεται με εικονικά δώρα και η έγνοια με συναισθηματεικονίδια (ναι, ρε, emotes)...

Με άλλα λόγια, ας θυμόμαστε να είμαστε πρωτίστως φίλοι εκτός διαδικτύου και δευτερευόντως εντός. Κι αν με σκέφτεστε, βάλτε με καλύτερα στις προσευχές σας πρώτα και ύστερα στα Facebook Preferences. Σας εγγυώμαι πως θα κάνω το ίδιο.

Και ανυπομονώ να σας δω από κοντά, με την πρώτη ευκαιρία. Για να μάθω πραγματικά τα νέα σας και να θυμηθώ τις εκφράσεις του προσώπου σας και τη φωνή σας. Όλα αυτά, με άλλα λόγια, που μας κάνουν φίλους.

Ειλικρινά
Γιώργος Γ.